Người bị cận nhẹ có nên đeo kính không?
Cận thị là một trong những tật khúc xạ phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở lứa tuổi học đường và người trẻ thường xuyên làm việc với máy tính, điện thoại. Nhiều người sau khi đi khám mắt được chẩn đoán “cận nhẹ” thường băn khoăn:
“Bị cận nhẹ có cần đeo kính không?”, “Đeo kính sớm có làm phụ thuộc kính không?”, “Không đeo kính có làm tăng độ nhanh hơn không?”
Bài viết dưới đây được tư vấn chuyên môn bởi đội ngũ bác sĩ của Hệ thống Bệnh viện mắt Hitec, nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về cận nhẹ và cách sử dụng kính cận một cách an toàn, hợp lý.
Hiểu về cận thị nhẹ
Về mặt chuyên môn, cận thị thường được phân loại theo mức độ:
- Cận nhẹ
- Cận trung bình
- Cận nặng
Người được xếp vào nhóm cận nhẹ thường có độ khúc xạ khoảng từ -0,25 đến dưới -3,00 đi-ốp (diop).
Ở giai đoạn này, phần lớn người bệnh:
- Nhìn gần vẫn khá rõ, có thể đọc sách, sử dụng điện thoại bình thường.
- Bắt đầu thấy mờ khi nhìn xa: khó đọc chữ trên bảng, biển báo giao thông, màn hình trình chiếu ở xa.
- Một số người chỉ mờ nhẹ, dễ bỏ qua hoặc nhầm với mỏi mắt, điều tiết quá mức.
Nếu không được phát hiện sớm, cận nhẹ có thể tiến triển dần theo thời gian, đặc biệt ở lứa tuổi học sinh – sinh viên và những người phải làm việc nhiều với màn hình.
Dấu hiệu thường gặp của cận nhẹ
Người bị cận nhẹ có thể gặp một hoặc nhiều biểu hiện sau:
- Nhìn xa mờ, phải nheo mắt mới thấy rõ hơn.
- Thị lực giảm rõ rệt hơn khi trời tối, trong phòng thiếu sáng hoặc khi nhìn vào bảng/biển hiệu ở xa.
- Mắt dễ căng, mỏi, nhức quanh trán sau thời gian làm việc, học tập kéo dài.
- Có cảm giác khô, cay, rát mắt hoặc chảy nước mắt khi cố gắng nhìn xa.
- Thường xuyên cúi sát khi đọc, viết hoặc phải lại gần mới nhìn rõ nội dung.
Những dấu hiệu này đôi khi không rầm rộ, khiến nhiều người chủ quan hoặc tự cho rằng “một chút mờ cũng không sao”. Tuy nhiên, về lâu dài, mắt phải điều tiết bù trừ liên tục, dễ dẫn tới mệt mỏi và nguy cơ tăng độ cận.
Người bị cận nhẹ có nên đeo kính không?
Đeo kính cận đúng độ là phương pháp đơn giản và hiệu quả để:
- Giúp hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc, từ đó nhìn rõ hơn, đặc biệt là khi nhìn xa.
- Giảm gánh nặng điều tiết cho mắt, hạn chế mỏi mắt, nhức đầu, căng cơ quanh mắt.
- Giảm nguy cơ tăng độ nhanh do mắt phải cố gắng điều tiết bù trong thời gian dài.
Tuy nhiên, không phải ai cận nhẹ cũng bắt buộc phải đeo kính thường xuyên với tần suất giống nhau. Tùy tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ tư vấn cách sử dụng kính phù hợp.
Một số gợi ý mang tính tham khảo:
(Lưu ý: Quyết định cuối cùng vẫn cần dựa trên thăm khám trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa)
- Cận dưới 0,5 diop: Thường ít ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Một số trường hợp có thể chưa cần đeo kính thường xuyên, nhưng nên được theo dõi định kỳ, đặc biệt ở trẻ em và học sinh.
- Cận từ khoảng 0,75 diop: Nên đeo kính khi học tập, làm việc, lái xe hoặc cần nhìn xa rõ ràng, ví dụ xem bảng, xem màn chiếu, tham gia giao thông.
- Cận từ khoảng 1,0 đến dưới 3,0 diop: Thị lực xa đã bị ảnh hưởng rõ rệt. Người bệnh thường được khuyến nghị đeo kính khi học, làm việc, lái xe, xem TV, sử dụng máy tính, điện thoại trong thời gian dài, hoặc khi cần quan sát chi tiết, tập trung.
Việc không đeo kính dù đã bị cận khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn để cố “lấy nét”, từ đó dễ gây:
- Mỏi mắt, nhức đầu, giảm khả năng tập trung.
- Tư thế học, làm việc sai (cúi sát, ngồi lệch).
- Nguy cơ tăng độ nhanh hơn, đặc biệt ở trẻ em và người trẻ tuổi.
Trẻ em cận nhẹ có cần đeo kính thường xuyên không?
Cận thị học đường đang ngày càng phổ biến. Một trong những băn khoăn lớn của phụ huynh là:
“Con mới cận nhẹ, có nên cho đeo kính suốt ngày không?”
Một số điểm cần lưu ý:
- Nếu thị lực không kính kém (ví dụ không đọc rõ chữ trên bảng, phải nheo mắt, thường xuyên hỏi bạn bên cạnh) thì trẻ cần đeo kính khi đến lớp để đảm bảo việc học.
- Nếu trẻ chỉ cận rất nhẹ, vẫn nhìn rõ bảng khi ngồi ở vị trí phù hợp, bác sĩ có thể chỉ định đeo kính khi cần nhìn xa, chưa bắt buộc phải đeo mọi lúc.
- Với trẻ có loạn thị kèm theo, việc đeo kính đúng độ là rất quan trọng để tránh nhức đầu, mỏi mắt và giúp phát triển thị giác hai mắt cân bằng.
Quan trọng nhất là:
- Đưa trẻ đi khám mắt định kỳ, thường mỗi 6–12 tháng, hoặc theo hẹn của bác sĩ.
- Không tự ý mua kính cho trẻ khi chưa có chỉ định.
- Tuân thủ chỉ định cá nhân hóa của bác sĩ, thay vì áp dụng một “quy tắc chung” cho mọi trường hợp.
Nguy cơ khi đeo kính cận sai cách
Đeo kính không đúng độ, không đúng tâm quang học hoặc dùng tròng kính kém chất lượng có thể gây ra:
- Nhìn mờ, méo hình, nhức đầu, chóng mặt.
- Mắt mỏi liên tục dù đã đeo kính.
- Giảm chất lượng thị giác hai mắt, về lâu dài có thể liên quan nguy cơ nhược thị ở trẻ nhỏ.
- Tư thế cúi sát, nghiêng đầu, nheo mắt để “tự chỉnh” hình ảnh.
- Gọng kính quá chật, lệch tâm gây khó chịu, để lại vết hằn trên sống mũi và thái dương.
Vì vậy, khi quyết định đeo kính, người bệnh nên:
- Khám và đo khúc xạ tại cơ sở chuyên khoa mắt uy tín.
- Lựa chọn tròng kính, gọng kính chất lượng, được lắp đặt đúng kỹ thuật.
- Tái khám theo lịch hẹn để kiểm tra lại độ và thị lực, đặc biệt khi có dấu hiệu bất thường như nhức đầu, mờ nhiều hơn, khó chịu khi đeo kính.
-
Lời khuyên từ bác sĩ Hệ thống Bệnh viện mắt Hitec
Việc có nên đeo kính khi cận nhẹ hay không không thể trả lời một cách tuyệt đối như “nên” hoặc “không nên” cho tất cả mọi người. Mỗi người có:
- Độ cận khác nhau.
- Nhu cầu thị lực khác nhau (học tập, làm việc, lái xe, chơi thể thao…).
- Tình trạng mắt kèm theo khác nhau (loạn thị, nhược thị, khô mắt…).
Do đó, cách tốt nhất là:
- Khám mắt định kỳ tại cơ sở nhãn khoa uy tín để đánh giá đầy đủ tình trạng tật khúc xạ và sức khỏe mắt.
- Trao đổi trực tiếp với bác sĩ về công việc, thói quen sinh hoạt, nhu cầu nhìn xa – gần để được tư vấn cách sử dụng kính phù hợp.
- Kết hợp với chế độ sinh hoạt lành mạnh:
- Hạn chế nhìn gần liên tục trong thời gian dài.
- Tuân thủ nguyên tắc nghỉ mắt hợp lý khi học tập, làm việc với màn hình.
- Tăng cường hoạt động ngoài trời (đặc biệt ở trẻ em).
- Bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt.
Khám và tư vấn tật khúc xạ tại Hệ thống Bệnh viện mắt Hitec
Với hơn 25 năm đồng hành cùng người bệnh, Hệ thống Bệnh viện mắt Hitec là địa chỉ uy tín trong khám, chẩn đoán và điều trị tật khúc xạ, từ cận nhẹ đến cận nặng, loạn thị, viễn thị.
Tại Hitec, người bệnh sẽ được:
- Khám khúc xạ và đánh giá thị lực toàn diện bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa mắt.
- Đo đạc bằng hệ thống máy móc hiện đại, cho kết quả chính xác.
- Tư vấn sử dụng kính, theo dõi tiến triển cận thị và lựa chọn các giải pháp phù hợp (kính gọng, kính áp tròng, hoặc các phương pháp can thiệp khúc xạ khi đủ điều kiện).
Nếu bạn hoặc con bạn đang băn khoăn về tình trạng cận nhẹ và việc sử dụng kính, hãy đặt lịch khám để được tư vấn chi tiết và cá nhân hóa.
-
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN MẮT HITEC
?CS1: Số 51-53-55 Trần Nhân Tông, P. Hai Bà Trưng, Hà Nội
?CS2: Số 55 Hàm Long, P. Cửa Nam, Hà Nội
?CS3: Số 480 Thụy Khuê, P. Tây Hồ, Hà Nội
?CS4: Số 28 Đống Đa, P. Tân Sơn Hòa, TP.HCM
? Website: benhvienmat.vn