Nguyên nhân và triệu chứng bệnh bong võng mạc

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Ths.Bs Nguyễn Thị Minh Ngọc, Trưởng khoa khúc xạ của Bệnh viện Mắt Kỹ Thuật Cao Hà Nội

Bong võng mạc là một bệnh lý nặng trong nhãn khoa, nguyên nhân gây bệnh phức tạp, có tính cấp cứu. Người bị bệnh bong võng mạc nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến mất thị lực một phần hoặc mất thị lực toàn phần.Cùng chuyên gia nhãn khoa Hitec tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng bệnh bong võng mạc qua bài viết này nhé.

1.Bong võng mạc là gì

Võng mạc là lớp màng thần kinh mỏng nằm trong cùng của nhãn cầu, chúng được bám dính vào hắc mạc từ phía trước là vùng Oraserata đến phía sau của bờ thần kinh thị giác. Võng mạc có các bộ phận quan trọng như hoàng điểm, tế bào võng mạc như tế bào nón, tế bào que… Võng mạc có nhiệm vụ tiếp nhận ánh sáng, hội tụ lại và truyền tín hiệu đến não qua hệ thống dây thần kinh thị giác.
Bong võng mạc (Retinal detachment) là tình trạng lớp thần kinh cảm thụ của võng mạc bị tách ra khỏi lớp biểu mô sắc tố do sự tích lũy dịch trong khoang dưới võng mạc. Lúc này, các tế bào của võng mạc sẽ bị thiếu oxy nghiêm trọng. Nếu bong võng mạc không được can thiệp điều trị kịp thời trong vòng từ 24 đến 72 giờ có thể gây mất thị lực một phần hoặc mù vĩnh viễn

2.Phân loại bong võng mạc

Bong võng mạc thường được phân thành 2 loại bong võng mạc nguyên phát và bong võng mạc thứ phát:

2.1 Bong võng mạc nguyên phát

Ở trường hợp này võng mạc sẽ có một vết rách nhỏ, điều này làm cho dịch từ trong mắt bạn lọt qua khe hở và tách khỏi biểu mô sắc tố võng mạc. Do đó, còn được gọi là bong võng mạc có vết rách.

Bong võng mạc có vết rách là trường hợp khi võng mạc bị co kéo dẫn đến lỗ thủng, dịch từ trong mắt chảy qua lỗ thủng đến phía sau võng mạc làm cho võng mạc bong ra khỏi thành nhãn cầu. Các yếu tố nguy cơ gây ra gồm:

Mắt cận thị ( đặc biệt là cận thị nặng trên – 6.00D)
Tiền sử phẫu thuật thủy tinh thể
Sau chấn thương đụng dập hoặc vết thương xuyên nhãn cầu võng mạc có thể bị bong, kèm theo vết rách và các tổn thương khác của nhãn cầu, mi mắt.
Sự thoái hóa võng mạc dạng lưới
Tiền sử bong võng mạccó tính chất gia đình.

2.2. Bong võng mạc thứ phát

Đây là tình trạng lắng đọng chất lỏng ở khoang dưới võng mạc nhưng không phải do các vết rách hay lỗ mà xảy ra sau một quá trình bệnh lý ở võng mạc, màng bồ đào hay dịch kính. Nhóm bong võng mạc thứ phát được chia làm 2 loại:

Bong võng mạc do co kéo: do các dải xơ bào trong dịch kính co kéo và làm bong võng mạc. Thường gặp ở những bệnh nhân

• Võng mạc đái tháo đường tăng sinh

• Bệnh võng mạc trong bệnh hồng cầu hình liềm

• Bệnh võng mạc trẻ đẻ non

• Bệnh dịch kính võng mạc tăng sinh (bong dịch kính sau)

Bong võng mạc nội khoa: là tình trạng tích lũy dịch ở khoang dưới võng mạc không có vết rách. Do sự rối loạn hàng rào máu võng mạc hay hắc võng mạc, do bệnh lý của võng mạc hay màng bồ đào. Nguyên nhân gồm:

Viêm màng bồ đào
Khối u: u hắc tố ác tính của hắc mạc, u di căn, u mạch hắc mạc…
Bệnh mạch máu: tân mạch hắc mạc, bệnh Coats, tăng huyết áp ác tính.
Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch
Bệnh nhãn cầu nhỏ

So sánh hình ảnh nhìn thấy khi mắt thường và mắt bị võng mạc do đái tháo đường

3.Triệu chứng Bong võng mạc

Hầu hết các tình trạng bong võng mạc không gây đau đớn. Triệu chứng duy nhất để nhận biết võng mạc bị rách là rối loạn về thị giác và suy giảm thị lực. Cụ thể:

Thấy ánh sáng nhấp nháy tại góc mắt.
Có hiện tượng ruồi bay (chấm đen) hoặc một màng đen che trước mắt xuất hiện đột ngột.
Nếu có mảng lớn võng mạc bị bong ra khỏi vị trí bình thường thì người bệnh có thể cảm thấy như có một mảng tối che trước mắt và lấn dần về phía trung tâm. Nếu trường hợp bong qua hoàng điểm người bệnh sẽ thấy mờ mắt nhanh chóng.
Trường hợp nếu bong võng mạc xảy ra đột ngột, bệnh nhân có thể mất thị lực hoàn toàn ở một bên mắt. Ngoài ra, tình trạng mất thị lực nhanh chóng cũng có thể xảy ra nếu võng mạc bị rách làm cho máu chảy vào dịch kính.
Nếu bong võng mạc toàn bộ, người bệnh có thể chỉ còn phân biệt được sáng tối, thị lực hầu như mất hoàn toàn.
Nếu bong võng mạc tiến triển âm thầm cho đến khi phần lớn võng mạc bị bong ra, người bệnh sẽ thấy sự xuất hiện một bóng tối ở vài nơi trong tầm nhìn.
Một số trường hợp nặng hơn, tình trạng bong võng mạc sẽ làm nhòe, mờ thị lực trung tâm và làm mất hẳn tầm nhìn ở mắt.

Đội ngũ chuyên gia nhãn khoa trên 20 năm kinh nghiệm

>> Tìm hiểu về các phương pháp điều trị bong võng mạc hiệu quả tại đây

4.Bệnh bong võng mạc hoàn toàn có phòng ngừa được không?

Bệnh bong võng mạc có thể được phòng ngừa bằng các biện pháp như:

– Đeo kính bảo hộ tránh những chấn thương đến mắt

– Kiểm soát chế độ ăn uống, đặc biệt là kiểm soát đường máu vì đái tháo đường là bệnh nền gây ra rất nhiều bệnh về mắt

– Khám mắt định kỳ và tới gặp bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu bất thường. Đặc biệt, với người cận nặng thì việc này càng cần thiết.

– Chú ý tới tiểu sử bệnh mắt của gia đình

Chúng ta đều muốn phòng ngừa bệnh tật xảy đến với bản thân bạn. Vì vậy việc thăm khám mắt định kỳ chính là điều nên làm ở mọi lứa tuổi. Bệnh viện Mắt Kỹ Thuật Cao Hà Nội và Bệnh viện Chuyên Khoa Mắt Hitec có các gói khám mắt tầm soát bệnh lý tại mắt giúp người bệnh sớm phát hiện bệnh về võng mạc, được khám với chuyên gia nhãn khoa với trên 20 năm kinh nghiệm cùng trang thiết bị hiện đại.

Để được tư vấn các bệnh lý về mắt, xin vui lòng liên hệ hotline 𝟎𝟗𝟖𝟒.𝟏𝟐𝟐.𝟏𝟓𝟑 để được hỗ trợ.